اعتیاد از نظر روان شناسی و روان پزشکی

منظور از واژه اعتیاد هنگامی که به صورت عام به کار می رود ، چیزی است که در اصطلاح علمی « وابستگی دارویی » خوانده می شود . دارو به هر ماده ای اطلاق می شود که چون به بدن وارد می شود ، یک یا چند کارکرد آن را تغییر می دهد . انسان بر اثر مصرف برخی مواد از نظر جسمی و روانی به آن وابسته می شود ، به طوری که در اثر دستیابی به آن ماده و مصرف آن احساس آرامش و لذت می کند ، در حالی که با نرسیدن دارو به احساس ناراحتی روانی و رنج جسمی دچار می شود .

مواد مخدر مهم ترین مواد اعتیاد آور را تشکیل می دهند . الکل و دخانیات نیز بخش دگری از مواد اعتیادآور هستند .

 « وابستگی روانی » ، مهم ترین عامل مصرف مواد اعتیادآور است .

« وابستگی جسمی » مهم ترین عامل برگشت به اعتیاد است .

«پدیده تحمل»:برای رسیدن به همان حالت نشئه ای که در ابتدا با مقدار معینی از ماده اعتیادآور حاصل می شود ، باید به طور مرتب میزان ماده را افزود .

روانشناسی - اختلالات روانی - اعتیاد از نظر روان شناسی و روان پزشکی

_ مانند هر مسئله پزشکی عوامل زیستی ، روانی و اجتماعی در سبب شناسی اعتیاد نقش دارند.در تاریخچه زندگی معتادان  ضربه های چشمگیر روان شناختی حین شیرخوارگی و کودکی ، رابطه مختل بین والدین و کودک ، اوضاع ناخوش خانوادگی و ناهماهنگی بین والدین شایع تر از کل جمعیت است. ناتوانی در رویارویی با فشارهای زندگی و الزامات اجتماعی و نیازهای افراطی و وابستگی که بالطبع ارضا نمی شوند ، نیز در بین معتادان شایع هستند .

نقش عوامل اجتماعی و فراوانی ماده اعتیادآور ، سهولت دسترسی به آن ، سابقه تاریخی مصرف آن ماده و ویژگی های فرهنگی نیز قابل ذکر است . فقر و ثروت فراوان ، هر دو با پدیده اعتیاد همراه هستند . از نظر زیستی و جسمی نیز تا چندی پیش به علت عدم دسترسی به امکانات پزشکی به ویژه در روستاها ، افرادی برای کاستن از آلام خود به تریاک روی می بردند .

روانشناسی - اختلالات روانی - علل روی بردن به اعتیاد کدامند ؟

درمان اعتیاد شامل بازگیری جسمی، بازگیری روانی و رفع زمینه های اجتماعی اعتیاد است .

الف - بازگیری جسمی و رفع نشانه های آن : ساده ترین بخش درمان اعتیاد است. روش درست بازگیری جسمی این است که نخست باید کمترین میزان ماده مخدر را که سبب جلوگیری از بروز نشانه های قطع و محرومیت از ماده اعتیاد آور می شود، به دست آورد . سپس می توان معادل با آن «متادون» را جایگزین کرد .

ب - بازگیری روانی و رهایی کامل از وابستگی :

برای بازگیری روانی از اعتیاد شرایط زیر ضروری است : انگیزه برای ترک ، پیدایش احساس مسئولیت، رفع تمایلات ضداجتماعی و غیراجتماعی، دگرگونی در روش زندگی. برای رسیدن به این شرایط، روان درمانی دراز مدت بیمار ضروری است و انگیزه برای ترک باید جنبه درونی داشته باشد .

ج - رفع زمینه اجتماعی شامل : وجود کار مناسب ، ایجاد مهارت های مفید اجتماعی ، امکانات تحصیلی و ورزشی و سرگرمی های مناسب و عدم امکان دستیابی به ماده مخدر است .

روانشناسی - اختلالات روانی - درمان اعتیاد چگونه است ؟

_ کشیدن سیگار به فاصله کمی پس از برخاستن از خواب ، کشیدن سیگار در هنگام بیماری ، ناتوانایی در خودداری از مصرف سیگار در شرایط اجباری ، کشیدن سیگار بیشتر در صبح ها نسبت به عصرها و احساس اینکه کنار گذاشتن نخستین سیگار روز مشکل تر از سیگار بقیه اوقات است .

با برخورداری از مشاوره و کمک حرفه ای با برنامه های درمانی میزان  موفقیت در ترک سیگار افزایش می یابد .

روشهایی مثل : 1 - هیپنوتیزم  2 - درمان انزجاری  3 - طب سوزنی یا فشاری بر پایه تلقین  4 - مصرف آدامس های حاوی نیکوتین  5 - نوارهای حاوی نیکوتین که به پوست چسبانده می شود. مصرف به جای برخی داروهای آرام بخش در دوره ترک می تواند مفید باشد.

تشویق به ترک سیگار از جانب پزشکی که خود سیگار نمی کشد ، اثر خوبی دارد . پافشاری اعضا خانواده در ترک سیگار و ممنوعیت دخانیات در اماکن عمومی نیز موثر است .

روانشناسی - اختلالات روانی - داستان ترک سیگار